Các dự án trong sáng kiến “Vành đai, con đường” của Trung Quốc tại Đông Nam Á đang gặp rộng rãi thách thức dai dẳng, cản trở tốc độ triển khai.
Những thách thức dai dẳng
Đầu tháng 6 này, Viện ISEAS-Yusof Ishak (trụ sở tại Singapore) đã ban bố một báo cáo mang tên “Đánh giá sáng kiến Vành đai, Con đường tại Đông Nam Á trong bối cảnh dịch Covid-19”.
Báo cáo đã khiến cho vượt trội lên những mối quan ngại về mức giá môi trường, xã hội thúc đẩy đến Sáng kiến “Vành đai, Con đường” vẫn dai dẳng, ảnh hưởng đến nhận thức của người dân địa phương về việc Bắc Kinh đẩy mạnh thương mại toàn cầu song song có khả năng khiến cho liên quan đến triển vọng lâu dài của các dự án ảnh hưởng nếu không được giải quyết triệt để.
Một công nhân Trung Quốc làm việc tại Luang Prabang trong dự án xây dựng đường sắt tốc độ cao Lào-Trung Quốc. Ảnh – AFP
Tại Indonesia, nơi mang 40 dự án nằm thuần khiết kiến trên - số lượng lớn nhất khu vực Đông Nam Á, mang cực kỳ nhiều quan ngại rằng những cần lao thiếu kỹ năng từ Trung Quốc đổ xô tới nước này, chiếm nghỉ việc làm cho của người dân địa phương khiến cho người dân địa phương bao tay – theo nghiên cứu của Viện ISEAS-Yusof Ishak.
Năm 2020, đa dạng sinh viên trên đảo Sulawesi của Indonesia đã doanh nghiệp biểu tình phản đối vì cho rằng, những lao động nước ngoại trừ “bất hợp pháp” đang cướp cần lao từ người dân địa phương, thậm chí chặn ô tô rời sân bay tại Kendari để truy tìm công dân Trung Quốc.
Trong khi đó, tại Lào, sở hữu 12 dự án “Vành đai, Con đường”, theo Viện ISEAS-Yusof Ishak, báo cáo cho thấy có vô cùng rộng rãi dân làng vẫn đang chờ những khoản đền bù để di dời, giải phóng mặt bằng phục vụ những dự án hạ tầng to như những đập to trên Sông Mekong và đường sắt cao tốc thứ nhất với Trung Quốc.
Ngoài ra, nhà nghiên cứu tại Singapore còn chỉ ra phổ biến đập của Trung Quốc mang tương tác tới tình trạng hạn hán thường xuyên và mất nguồn cá, đất canh tác ở những nước hạ nguồn.
“Đông Nam Á đã nổi lên để phát triển thành 1 địa điểm đầu tư tinh khiết kiến ‘Vành đai, Con đường’ hàng đầu trong năm 2020, dù hoạt động đầu tư đường bộ, vành đai của Trung Quốc trên toàn cầu giảm mạnh – ông Wang Zheng, học nhái công tác tại Viện ISEAS-Yusof Ishak và tác giả của nghiên cứu trên chỉ ra.
“Tuy nhiên, vì các thách thức từ đại dịch cũng như các quan ngại từ người dân địa phương về cái giá bắt buộc trả đối với môi trường, xã hội gần như sẽ cản trở tiến trình thực hiện dự án vành đai và con đường trong khu vực” – ông Wang nói.
Chuyển hướng y tế, khoa học thông tin
Hiện tại, tất cả những dự án liên quan đến sáng kiến “Vành đai, Con đường” đều tập kết vào năng lượng (29%), giao thông (23%) và kim dòng (18%). Tuy nhiên, theo thống kê dữ liệu, Trung Quốc đang cố gắng đa dạng hóa các dự án này bằng phương pháp mở rộng sang dịch vụ chăm nom sức khỏe, viễn thông, giáo dục.
“Đại dịch đã thúc đẩy Trung Quốc xoay trục sang hạ tầng “mềm” như những dịch vụ chăm sóc sức khỏe, kinh tế điện tử, đặt những lĩnh vực này lên ưu tiên lúc tham dự vào kinh tế trong khu vực” – ông Wang nhắc và chỉ ra sự xuất hiện càng ngày càng rõ rệt của “Con đường tơ lụa y tế” và “Con đường tơ lụa khoa học số” trong chương trình nghị sự về “Vành đai, Con đường” của Bắc Kinh.
Sự tham gia của Trung Quốc trong ngành coi ngó y tế toàn cầu đã tăng 246% từ 130 triệu USD trong năm 2020 lên 450 triệu USD vào năm 2021, theo số liệu từ Báo cáo Đầu tư sáng kiến “Vành đai, Con đường” Trung Quốc năm 2021.
Một dự án đập của Lào do Trung Quốc xây dựng tại Luang Prabang năm 2019. Ảnh - Shutterstock
Điển hình như Bệnh viện Hữu nghị Campuchia – Trung Quốc Preah Kossamak tại Phnom Penh từ nguồn vốn đầu tư của chính phủ Trung Quốc và một bệnh viện tuyệt vời 5G tại Thái Lan vốn là dự án hợp tác chung sở hữu Bệnh viện Siriraj được ra mắt vào tháng 12 năm ngoái; hay như Công ty Công nghệ Huawei chi nhánh Thái Lan…
“Con đường tơ lụa y tế” được Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đề nghị lần thứ 1 vào năm 2017 như là 1 phần tinh khiết kiến chung mang Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), sau đó đã được ưu tiên chú trọng lúc đại dịch bùng phát và chính thức được kết liên có kế hoạch của Sáng kiến Vành đai, Con đường từ đầu năm 2020.
Nhận xét
Đăng nhận xét